Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu "Patriotyzm Jutra" oraz Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy.
Tytuł: "Panowie i Panie. Oto prażanie! Praga Południe" - opracowanie gry edukacyjnej dla dzieci, której bohaterami będą wybitni prażanie z Pragi Południe oraz organizacja warsztatów dla rodzin oraz wychowawców i nauczycieli.
Termin realizacji: czerwiec - grudzień 2019
O grze „Panowie i Panie. Oto prażanie!”
Celem projektu jest przygotowanie edukacyjnej gry dla dzieci, której bohaterami będą prażanie, zamieszkujący Grochów, Saską Kępę, Gocław, Gocławek i Kamionek, czyli administracyjną Pragę Południe. Gra zawiera 50 zagadek dotyczących osób, które były związane poprzez miejsce urodzenia, pracy lub zamieszkania z Pragą Południe i swoimi dokonaniami zasłynęły nie tylko w środowisku lokalnym, ale często w całym kraju lub nawet poza jego granicami. Dlatego do korzystania z gry zapraszamy wszystkich zainteresowanych historią i ciekawymi, inspirującymi biografiami. Gra będzie bezpłatnie przekazywana praskim szkołom podstawowym, placówkom kulturalno-oświatowym oraz uczestnikom warsztatów rodzinnych i tematycznych spacerów. Autorzy mają nadzieję, że podobnie jak w edycji na Pradze Północ, bohaterowie gry będą budzić zainteresowanie "lokalną ojczyzną" oraz zachęcać do działań na rzecz dobra wspólnego.
Pobierz grę i samodzielnie wydrukuj wszystkie lub wybrane karty:
Warsztaty dla nauczycieli - 28. 10. 2019, Centrum Promocji Kultury Praga-Południe:
Warsztaty rodzinne - 27. 10. 2019, Centrum Promocji Kultury Praga-Południe:
Spacery po Pradze-Południe - śladami bohaterów gry „Panowie i Panie, oto prażanie!”:
W ramach projektu odbyły się trzy spacery śladami bohaterów i miejsc związanych z grą „Panowie i Panie. Oto prażanie!” – w dniach: 6 października – spacer po Kamionku, 13 października – spacer po Saskiej Kępie, 27 października – spacer po Grochowie Prowadzenie spacerów: Karol Bulski, Praska Ferajna
Oto bohaterowie zagadek związani z dzielnicą Praga-Południe:
„Ojcowie założyciele”: Zanim praska część Warszawy stopniowo była włączana w granice Warszawy rozwijała się m.in. dzięki właścicielom dóbr. Jednym z nich był bratanek króla Stanisław Poniatowski, który dzieląc Grochów na osiem część przyczynił się do jego rozwoju i uchronił przed konfiskatą zaborców. Inni to: Stanisław Skaryszewski proboszcz pierwszej prawobrzeżnej parafii na dzisiejszym Kamionku i założyciel miasteczka Skaryszew, Emil Brühl właściciel części Grochowa, filantrop, Marcelli Zyznowski vel Żyznowski dzierżawca folwarku Kamionek oraz osadnicy holenderscy Wolframowie i niemiecki pionier ogrodnictwa Witold Zajdel.
Ludzie pióra: Poeci i pisarze: Miron Białoszewski, Tadeusz Borowski, ikony swojego pokolenia, poeci, ale też twórcy piosenek: Agnieszka Osiecka i Edward Stachura. Pisarz, który przybliżył polskim czytelnikom antyk Zygmunt Kubiak oraz duet pisarski, który pokazał życie Ludzi Krainy Śniegu i Lodu - Alina i Czesław Centkiewiczowie. Ponadto autor pierwszej monografii Grochowa Józef Poliński, tłumaczka literatury pięknej Maria Skibniewska, autorka pierwszego podręcznika do nauki francuskiego Natalia Osterloff oraz redaktor i twórca nowoczesnego polskiego dziennikarstwa Bruno Kiciński.
Znakomici sportowcy: Mistrzyni olimpijska Kamila Skolimowska, bokserzy Piotr i Maciej Mizerscy, motocyklowi mistrzowie, a także twórcy polskiego skutera „Osa” Stanisław i Krzysztof Brunowie, pływaczka i sędzia sportowa Józefa Czuperska, himalaista, którego celem było rozsławianie Polski poprzez umieszczanie biało-czerwonej flagi na niezdobytych szczytach Andrzej Zawada oraz Leszek Rylski jeden z założycieli UEFA oraz w czasie wojny organizator i uczestnik tajnych rozgrywek piłkarskich.
Zasłużeni lekarze: Hanna i Ludwik Hirszfeldowie – żona pediatra i mąż bakteriolog, nominowany do nagrody Nobla za odkrycie przyczyny konfliktu serologicznego, co uratowało życie wielu noworodkom. Jemu też zawdzięczamy oznaczenie grup krwi. Oboje przeżyli warszawskie getto, gdzie skutecznie walczyli z epidemią tyfusu. Ponadto farmaceuta Adolf Gąsecki – wynalazca tabletek przeciwbólowych „z kogutkiem”.
Artyści: Jan Cybis - malarz, pedagog, którego imienia nagrodę do dziś przyznaje się malarzom, Teresa Roszkowska – malarka i scenografka, ale też dobry duch Saskiej Kępy. Aleksander Żabczyński – powiedzieć o nim aktor to za mało, bo trudno znaleźć przedwojenny film bez jego udziału. Zygmunt Hübner – znakomity aktor, reżyser i dyrektor teatrów: Wybrzeże w Gdańsku, Starego w Krakowie i Powszechnego w Warszawie, który nadal nosi jego imię. Porównywany z Chopinem i Szymanowskim Witold Lutosławski, znakomity kompozytor, który opuścił Saską Kępę ze względu na przeszkadzający mu w pracy hałas oraz Mieczysław Fogg - pieśniarz Warszawy, w którego repertuarze było ponad dwa tysiące utworów. Do grona artystów można też zaliczyć architektów: Macieja Nowickiego, Bohdana Lacherta, twórców najdłuższego łamanego bloku w Warszawie - Zofię i Oskara Hansenów oraz architekta krajobrazu, projektanta parku Skaryszewskiego Franciszka Szaniora.
Przedsiębiorcy: Listę otwiera Jan Wedel, syn Emila, któremu rodzinna firma zawdzięczała światowy rozgłos, a tysiące zatrudnionych osób dobre warunki życia. Ponadto piekarz Teodor Rajchert, Alzatczycy Geberowie, którzy prali i farbowali tkaniny z całej Warszawy, Henryk Kolberg – założyciel fabryki produkującej lupy i lornetki, czyli późniejszych Polskich Zakładów Optycznych, a bliżej współczesności - założyciel wytwórni bombek Jan Fogiel oraz organmistrz Zygmunt Kamiński, którego rodzinna firma od lat buduje organy, a na Pradze Południe można je podziwiać w kościele na Placu Szembeka. W tym miejscu można też wymienić inżynierów wynalazców, np. konstruktora silników samolotowych Tadeusza Tańskiego, producenta liczników elektrycznych Kazimierza Szpotańskiego, budowniczego twardych nawierzchni Władysława Trylińskiego oraz braci Borkowskich, produkujących w fabryce na Kamionku lampy, żyrandole i piorunochrony. Politycy i żołnierze: W tym gronie są działacze Polskiej Partii Socjalistycznej Kazimierz Pużak i druga żona Józefa Piłsudskiego Aleksandra Piłsudska, dwóch generałów: Józef Chłopicki, dowodzący najbardziej krwawą bitwą powstania listopadowego – o Olszynkę Grochowską oraz Tadeusz Kutrzeba – dowódca wrześniowej bitwy nad Bzurą. Pułkownik Jan Szypowski – jeden z dowódców Powstania Warszawskiego i porucznik Barbara Kolińska - łączniczka, uczestniczka Powstania Warszawskiego.
Partnerzy projektu:
Partnerzy społeczni:
Centrum Promocji Kultury w Dzielnicy Praga Południe m. st. Warszawy
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Jana Rumla w Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy
Szkoła Podstawowa nr 60 im. Powstania Listopadowego
Szkoła Podstawowa nr 72 im. Przyjaciół Grochowa
Szkoła Podstawowa nr 120 z Oddziałami Integracyjnymi im. Pułków Piechoty "Dzieci Warszawy"
Szkoła Podstawowa Integracyjna nr 135 im. Marii Kownackiej
Szkoła Podstawowa nr 141 im. mjr Henryka Sucharskiego
Szkoła Podstawowa nr 143 im. Stefana Starzyńskiego
Szkoła Podstawowa nr 163 im. Batalionu "Zośka"
Szkoła Podstawowa nr 168 im. Czesława Niemena
Szkoła Podstawowa nr 185 im. UNICEF
Szkoła Podstawowa Nr 215 im. Piotra Wysockiego
Szkoła Podstawowa Nr 246 im. 1 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
Szkoła Podstawowa Nr 255 im. Cypriana Kamila Norwida
Szkoła Podstawowa nr 312 im. Ewy Szelburg - Zarembiny
Szkoła Podstawowa nr 373 im. Ignacego Jana Paderewskiego
Szkoła Podstawowa nr 375 im. Orląt Lwowskich
Szkoła Podstawowa nr 397 im. Bohaterów Olszynki Grochowskiej
Ognisko Pracy Pozaszkolnej nr 2 im. dr. Henryka Jordana
Ognisko Pracy Pozaszkolnej nr 4
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Warszawa Praga - Południe
Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Praga południe m. st. Warszawy
Patroni medialni:
Osoby zaangażowane w realizację projektu:
Fundacja Edu & More: Dorota Gruza – autorka pomysłu, koordynator działań projektowych, autorka tekstów zagadek, dziennikarka i politolożka. Związana rodzinnie z Pragą, szczególnie z adresem Targowa 62, gdzie jej babcia, Janina Fonder, przez wiele lat prowadziła sklep i pracownię koszul męskich. Agnieszka Pabiańczyk – autorka tekstów zagadek, dziennikarka, polonistka, by na zawsze polubić Pragę wystarczyła jej prowadzona w radiu Warszawa Praga w latach 1996 - 2001 audycja Spacerkiem po Pradze.
Praska Ferajna: Karol Bulski – autor tekstów zagadek, organizator spaceru po przemysłowej części Pragi, przewodnik po Warszawie, varsavianista, dziennikarz m.in. Skarpy Warszawskiej.
Muzeum Warszawskiej Pragi: Jolanta Wiśniewska – autorka tekstów zagadek, starszy kustosz w Muzeum Warszawy. Zajmuje się historią społeczną, historią codzienności, prowadzi badania nad historią rodzin warszawskich. W Muzeum Warszawskiej Pragi prowadzi projekt „Prawobrzeżni”, w ramach którego gromadzone są materiały biograficzne dotyczące osób i rodzin związanych z prawobrzeżnymi dzielnicami miasta. Projekt zaowocował m.in. wystawą „Prawobrzeżni. Biografie niecodzienne” (2016) oraz realizowanym od 2015 roku cyklem spotkań poświęconych wybranym sylwetkom prażan.
Z Pragą za pan brat: Monika Wesołowska – prażanka od urodzenia, filolog klasyczny i archeolog, pracownik Polskiej Akademii Nauk, wychowawca w Środowiskowym Ognisku Wychowawczym TPD na Pradze-Północ, edukator w Muzeum Warszawskiej Pragi. Interesuje się historią i architekturą praską. Bada dokumenty związane z Ksawerym Konopackim i ulicą Targową. Realizuje projekt Z Pragą za pan brat.
oraz:
Beata Frankowska – opowiadaczka, animatorka i autorka warsztatów dla muzealników i edukatorów, związana z grupą opowiadaczy Studnia O, trenerka sztuki opowiadania i performatywnego czytania – prowadząca w ramach projektu warsztaty dla nauczycieli, wychowawców świetlic, edukatorów i pracowników bibliotek z Pragi Północ w Muzeum Warszawskiej Pragi.
Emilia Galecka – pedagog, wychowawca świetlicy, nauczycielka w „Klubiku Integracyjnym” dla dzieci z autyzmem. Animatorka kultury: prowadzi zajęcia i warsztaty edukacyjne dla dzieci, młodzieży i dorosłych – prowadząca w ramach projektu warsztaty dla nauczycieli, wychowawców świetlic, edukatorów i pracowników bibliotek z Pragi Północ w Muzeum Warszawskiej Pragi oraz warsztaty rodzinne w podziemiach katedry warszawsko-praskiej.
Tomasz Kopka – niezwykle zdolny grafik i rysownik, na co dzień związany z branżą reklamową.